بسم الله الرحمن الرحیم

دعای عرفه از دعاهای مشهور و منسوب به امام حسین (ع) است که دارای مضامین بلند عرفانی در شناخت خدا و راز و نیاز به درگاه اوست . امام (ع) در این دعا ، با بیانی شیوا به معرفی صفات خداوند ، تجدید عهد و پیمان با او ، سیر وجودی انسان ، یادآوری نعمت های بیکران الهی و حمد و شپاس بر آن ها ، تضرّع به درگاه خداوند ، اقرار به فقر و تهی دستی و گناهان ، توبه و انابه و در خواست عفو و توفیق اعمال خیر می پردازد.

روز عرفه روز دعا، نیایش، راز و نیاز و مناجات با خدا است به ویژه برای کسانی که توفیق تشرف به حج و حضور در صحرای عرفات را پیدا کرده‌اند. خداوند متعال امتیازهای ویژه‌ای در این روز برای بندگان خود در نظر گرفته و نعمت‌های خود را در روز عرفه به آنان ارزانی داشته و برای نیایش‌کنندگان و دعاکنندگان در این روز عطایای بی‌شماری معین کرده است.

امام صادق علیه السلام می‌فرماید‌: هر کس در این روز قبل از رفتن به مراسم دعای عرفه در زیر آسمان دو رکعت نماز بخواند و در پیشگاه خداوند متعال به تمام گناهان و خطاهای خود اعتراف کند و حقیقتاً از درگاه پروردگار پوزش طلبد، خداوند متعال آن‌چه که به اهل عرفات مقدر نموده او را نیز عطا می‌کند و تمام گناهان او را می‌آمرزد.

مرحوم شیخ عباس قمی در مفاتیح‌الجنان می‌گوید: روز عرفه از اعیاد عظیمه و بزرگ است هرچند به اسم عید نامیده نشده و روزی است که حق‌تعالی بندگانش را به عبادت و طاعت خود فراخوانده و سفره‌های جود و احسان خود را برای آن‌ها گسترده و شیطان در این روز تحقیر و رانده شده و خشمناک است.

شب عرفه از لیالی متبرکه و شب مناجات با قاضی‌الحاجات و توبه در آن مقبول و دعا در آن شب مستجاب است. کسی که آن شب را به عبادت به سر آورد اجر و پاداش هفتاد سال عبادت را دارد.

1-عرفه روز دعا و درخواست

امام صادق علیه السلام می‌فرماید:

تخیر لنفسک من الدعاء ما احببت و اجتهد فانه (یوم عرفه) یوم دعاء و تسأله.

هر دعایی که دوست داری برای خود بخوان و بکوش که آن روز (روز عرفه) روز دعا و درخواست است.

2-گواه گرفتن خداوند فرشتگان را بر آمرزش و بخشش گناهکاران

در روایت آمده که خدای سبحان به ملائکه در این روز می‌فرماید:

ای فرشتگان من! آیا نمی‌بینید بندگان مرا که چگونه باشوق خستگی راه را     برخود هموار     نموده‌اند و از اطراف شهرها آمده‌اند؟

آیا می‌دانید آن‌ها چه درخواستی دارند؟ ملائکه می‌گویند پروردگارا آن‌ها مغفرت و آمرزش می‌خواهند. آن‌گاه خداوند می‌فرماید: گواه و شاهد باشید من آنها را بخشیدم.

3-عرفه روز عفو و بخشش

این روز از موقعیت خاص و ویژه‌ای برخوردار است که ائمه معصومین علیهم السلام سفارش‌هایی خاص در این روز را مطرح نموده‌اند.

در صحیفه سجادیه  زبور آل محمد صلی الله علیه و آله از امام سجاد علیه السلام دعای بسیار ارزشمندی در رابطه با روز عرفه نقل شده که می‌فرماید: خدایا این روز عرفه، روزی است که تو به او شرافت، کرامت و عظمت بخشیدی و رحمتت را در این روز گستراندی و به عفو و بخششت بر بندگان منت گذاردی و عطایت را بسیار عظیم گردانیدی و به خاطر این روز بر بندگانت تفضل نمودی.

در جای دیگر حضرت می‌فرماید:

توفیق توبه واقعی به من عنایت فرما به گونه‌ای که با آن توبه گناه پنهان و آشکاری باقی نگذاری و از سینه‌ام کینه نسبت به مؤمنین را برکن و قلب مرا بر خاشعان مهربان کن و آن‌چنان که با صالحان هستی با من باش!

4-عرفه در عرفات:

اوج عظمت دعا از جهت زمانی در روز عرفه آن‌هم در عرفات است. حضرت علی علیه السلام فرمودند: من الذنوب لا تغفر الا بعرفات. برخی از گناهان جز در عرفات بخشوده نمی‌شود.

به این سخن از پیامبر گرامی اسلام صلی الله علیه و آله توجه فرمایید:

اعظم اهل عرفات جرما من انصرف و هو یظن انه لن یغفرله

گناه‌کارترین فرد در عرفات کسی است که از آن‌جا بازگردد در حالی که گمان می‌برد هرگز آمرزیده نخواهد شد.

5-عرفه و خیرخواهی برای مؤمنین

علی‌بن ابراهیم از پدرش نقل نموده که او گفته است عبدالله بن جندب را در روز عرفه در عرفات دیدم و جایگاهی بهتر از جایگاه و موقعیت او ندیدم. او پیوسته دست‌ها را به سوی آسمان بلند کرده و اشک چشمانش از گونه‌هایش جاری، تا آن‌جا که به زمین رسیده بود. هنگام مراجعت به او گفتم ای ابامحمد! (عجب حال خوشی داشتی؟) من چنین جایگاهی تا حال ندیده بودم.

عبدالله پاسخ داد به خدا قسم! یک کلمه برای خودم دعا نکردم و در تمام این مدت برای برادران دینی خود دعا نمودم و این بدین جهت بود که از حضرت موسی‌بن جعفر علیه السلام شیندم که فرمود: هر کس برادر مؤمن و دینی خود را در غیاب او دعا کند از عرش الهی به او ندا می‌رسد هان ای بنده‌ی من برای تو صد هزار برابر باد بدین جهت راضی نشدم از صد هزار دعای تضمین شده و مورد قبول در برابر یک دعا که معلوم نیست مستجاب گردد صرف نظر کنم.

6-عرفه در کربلا

فضیلت زیارت امام حسین علیه السلام در این روز از دیدگاه امام محمدباقر علیه السلام این است: کسی که در شب عرفه زمین کربلا را زیارت کند خداوند بلای آن سال را از او دور می‌کند.

بشیر می‌گوید: روزی به حضور امام صادق علیه السلام شرفیاب شدم و به آن جناب عرضه داشتم: مولای من گاهی اتفاق می‌افتد که من در روز عرفه نمی‌توانم در صحرای عرفات حضور یابم و به عبادت و راز و نیاز با خدایم بپردازم. در آن هنگام من مراسم عرفه را در کنار قبر حضرت سیدالشهدا علیه السلام برگزار می‌کنم به نظر شما چطور است؟!

امام صادق علیه السلام فرمودند: چه کار نیکویی انجام می‌دهی. هر گاه یکی از شیعیان ما در غیر ایام عید به زیارت قبر حضرت حسین علیه السلام برود (در حالی که معرفت کامل به حق آن حضرت دارد) برای او ثواب بیست حج و بیست عمره و بیست جهاد قبول شده نوشته می‌شود. و هرگاه مؤمنی در روز عید برای زیارت حضرت سیدالشهداء علیه السلام حاضر شود ثواب صد حج و عمره و جهاد خواهد داشت و اما اگر شخصی در روز عرفه و با شناخت و معرفت کامل به مقام آن حضرت به زیارت کربلا برود ثواب هزار حج و هزار عمره و هزار غزوه و جهاد را خواهد داشت.

در این هنگام بشیر با لحنی تعجب آمیز گفت: زیارت کربلا چگونه می‌تواند جایگزین مراسم عرفات در روز عرفه باشد؟!

امام صادق علیه السلام در حالی که نگاه تند خود را به سوی بشیر دوخته بود، فرمود: ای بشیر! مطمئن باش هرگاه یکی از اهل ایمان در روز عرفه به کربلا بیاید و با آب فرات غسل کند و سپس به زیارت حضرت سیدالشهداء علیه السلام مشرف شود، خداوند متعال به تعداد هر قدمی و گامی که بر می‌دارد به سوی حرم امام حسین علیه السلام، برایش ثواب یک حج کامل منظور خواهد نمود.

7-عرفه در سیره معصومین علیه السلام

مسروق یکی از یاران اهل بیت علیهم السلام می‌گوید:

در روز عرفه به حضور امام حسین علیه السلام شرفیاب شدم در حالی که پیش روی آن حضرت ویارانش قرآن‌ها قرار داشت و آنان روزه‌دار بودند از محضر ایشان سؤالی کردم و پاسخ خود را دریافت نمودم و از حضورش بیرون آمدم و سپس به محضر امام حسن علیه السلام رفتم و مشاهده کردم که مردم بر سفره‌های آماده از طعام وارد می‌شدند و می‌خوردند و یا با خود می‌بردند. امام حسن علیه السلام مرا آشفته حال دید و فرمود:

ای مسروق! چرا غذا نمی‌خوری؟ عرضه داشتم سرورم! من روزه دارم اما چیزی به ذهنم رسید و می‌خواهم سؤال کنم؟ امام حسن علیه السلام فرمود: هرچه می‌خواهی سؤال کن! گفتم: به خدا پناه می‌برم که رفتار شما خاندان نبوت با هم‌دیگر تفاوت داشته باشد. بر امام حسین علیه السلام وارد شدم و او را دیدم که به انتظار افطار نشسته است و بر شما وارد شدم و می‌بینم که روزه نیستید؟ امام حسن علیه السلام مرا به سینه خود چسبانید و با مهربانی فرمودند: آیا نمی‌دانی که خدای متعال ما اهل بیت پیامبر را برای تدبیر امور امت فرا خوانده است؟

اگر همه ما بر چیزی اتفاق کنیم دیگر غیر آن بر شما روا نخواهد بود من در این روز روزه نگرفته‌ام به جهت روزه‌خواران شما و برادرم حسین علیه‌السلام روزه گرفته است جهت روزه ‌داران شما.

امام محمد باقر علیه السلام می‌فرماید:

پیامبر گرامی اسلام روز عرفه به هنگام غروب آفتاب در حال نیایش بود و در حالی که چشمان مبارکش پر از اشک بود در آخرین کلامش فرمود ای بهترین سؤال شده و بخشنده‌ترین عطابخش و مهربان‌ترین مهربانان رحمت خود را بر من فرو ریز.

برداشت از بهترین وبلاگ

نوشته شده در پنج شنبه 93 مهر 10ساعت ساعت 11:34 صبح توسط مشتعلی| نظر