فرهنگی ،مذهبی
2-مقدار خواب و استراحت مقدار اندکی در شب استراحت کرده و بخش بیشتر شب را به عبادت و تهجد مشغول بود. اصولا خواب اندک، و پرهیز از پرخوابی جزء تعالیم اسلامی است. برای مثال، در روایتی از امام کاظم علیه السلام آمده که خداوند، فرد پرخواب و بی کار را دوست ندارد. بخش عمده ای از شب بود: (یا أیها المزمل قم اللیل الا قلیل نصفه أو انقص منه قلیلا أو زد علیه ورتل القرآن ترتیلا) (مزمل: 1-4)؛ ای جامه به خویشتن فرو پیچیده، به پا خیز شب را مگر اندکی، نیمی از شب یا اندکی از آن را بکاه، یا بر آن [نصف ] بیفزای، و قرآن را شمرده شمرده بخوان . از مؤمنان خاص، بر اساس این دستورالعمل، بخش زیادی از شب را به تهجد و عبادت برمی خاستند: (ان ربک یعلم انک تقوم أدنی منثلثی اللیل و نصفه و ثلثه و طائفه من الذین معک و الله یقدر اللیل و النهار... ) (مزمل: 20)؛ در حقیقت، پروردگارت می داند که تو و گروهی از کسانی که با تواند،نزدیک به دو سوم از شب یا نصف آن یا یک سوم آن را [به نماز] برمی خیزند و خداست کهشب و روز را اندازه گیری می کند... . پیامبر صلی الله علیه و آله و برخی ازمؤمنان، گاه تمام شب را بیدار می ماندند تا به طور کامل به دستورالهی در ابتدایسوره ی مزمل عمل کرده باشند، به گونه ای که به خاطر ایستادن های طولانی در شب،پاهای آنان ورم کرد. از این رو، آخرین آیه این سوره نازل شد و به گونه ای،تخفیف در این تکلیف را صادر فرمود: قیام و عبادت در شب به قدر طاقت و میسور آن حضرتو مؤمنان نزدیک به ایشان. معنای آیه ی مزبور چنین است: «... خداوند می داند که [شما] هرگز حساب مقدار [شب را برای عبادت، به دقت] در دست ندارید، پس بر شماببخشود، [اینک] هر چه از قرآن میسر شود بخوانید. [خدا] می داند که به زودی درمیانتان بیمارانی خواهند بود و [عده ای] دیگر در زمین سفر می کنند [و] در پی کسبروزی خدا هستند و [گروهی] دیگر در راه خدا پیکار می کنند، پس هر چه از [قرآن] میسرشد تلاوت کنید و نماز را برپا دارید و زکات را بپردازید و وام نیکو به خدا دهید وهر کار خوبی برای خویش از پیش فرستید آن را نزد خدا بهتر و با پاداشی بیشتر بازخواهید یافت و از خدا طلب آمرزش کنید که خدا آمرزنده مهربان است.» در حد میسور و توان، شب ها را به تهجد و قرائت قرآن مشغول باشد و همین امر نیز موجب تقلیل خواب و استراحت آن حضرت بود. این، پیامبر صلی الله علیه و اله می فرمود: دو چشمم می خوابند ولی قلبم نمی خوابد. وی سپس با اشاره به چگونگی خواب حضرت واینکه بر پهلوی راست می خوابیده، این گونه خوابیدن را وسیله ای برای تقلیل خوابدانسته است؛ چرا که خواب بر پهلوی چپ موجب آرامش قلب و اعضای باطنی، و در نتیجه،سنگینی و طول خواب می شود؛ اما خواب بر پهلوی راست موجب حالتی عکس حالت یاد شده ودر نتیجه، سبک بودن و اندکی خواب می شود. از آن از خواب برخاست وپس از قرائت ده آیه آخر سوره آل عمران، وضو ساخته و مشغول نماز شد. ( استفاده می کرد. بنابربعضی روایات ، پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله بر روی حصیر استراحت می کرد و چیزدیگری بجز آن در زیر خود پهن نمی کرد. ازاین رو، گاه برآمدگی های حصیر بر جسمحضرت اثر می گذاشت. پیامبر صلی الله علیه و آله در برابر درخواست بعضی اصحاب مبنیبر تهیه ی زیر اندازی نرم تر، می فرمود: «مرا با دنیا چه کار؟ مثل من و دنیا مثلمسافری است که در روزی گرم، به زیر یک درخت، ساعتی استراحت کرده و راه خود را ردپیش گیرد و آنجا را ترک گوید. و اثر حصیر را بر جسم مبارک ایشانمشاهده کرد، عرضه داشت: شهادت می دهم که تو رسول خدایی و نزد خدا با کرامت تر ازکسرا و قیصری؛ آنان از دنیا بهره مندند و شما اینچنین بر حصیر استراحت می کنید، بهگونه ای که اثر آن بر جسمتان باقی می ماند. پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله درپاسخ فرمود: انباشته از الیاف خرما، گزارش کرده است. در برخی روایات، همینتوصیف برای بالش آن حضرت ذکر شده است.
بنابر آنچه از قرآن کریم و روایات قابل استنباط است، پیامبر اکرم صلی الله علیه و اله به
بنابر آیات اولیه سوره ی مزمل، پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله مکلف به بیداری در
از آیه ی آخر همین سوره نیز چنین برمی آید که پیامبر صلی الله علیه و آله و جمعی
البته بنابر بعضی روایات، پس از نزول اینسوره، به مدت یک سال (یا ده سال)،
با توجه بهآنچه از آیات آخر سوره ی مزمل برمی آید پیامبر اکرم صلی الله علیه و اله موظف بوده
به گفته ی قاضی عیاض، روایات صحیحه ای حکایتاز اندکی خواب آن حضرت دارند. با وجود
در روایت ابن عباس نیز آمده کهپیامبر صلی الله علیه و آله در نیمه ی شب یا کمی قبل یا بعد
3. مکان خواب واستراحت
پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله برای خواب واستراحت خویش از ساده ترین ابزاری ک در آن زمان رایج بود،
بنابرروایتی دیگر، هنگامی که یکی ازاصحاب، حضرت را در حال استراحت بر حصیر دید
«آیا راضی به این نیستی که دنیا را برای ایشان و آخرت از برای ماباشد؟»
یکی از همسران پیامبر صلی الله علیه و آله نیز مکان خواب حضرت راقطعه پوستی
By Ashoora.ir & Night Skin