فرهنگی ،مذهبی
رویدادهاى مهم : 1. زندانى و مسموم شدن امامکاظم(ع)، پدر امامرضا(ع)، بهدستور هارونالرشید. 2. جنگ خونین میان مأمون و امین، فرزندان هارون الرشید، و نذر مأمون مبنى بر واگذارىِ أمر خلافت به افضل آل ابىطالب (ع) در صورت پیروزى بر امین. 3. پیروزىِ مأمون بر امین و گسترش سیطره مأمون بر آفاق اسلامى و قصد ظاهرى او بر وفاى به نذر. 4. درخواست مأمون از امام رضا(ع) براى رفتن از مدینه به خراسان، درسال 200 هجرى. 5. حرکت امام رضا (ع) از مدینه و گذشتن از شهرهاى بصره، بغداد، قم و نیشابور و رسیدن به مرو (مقر حکومت مأمون). 6. استقبال بىنظیر مسلمانان شهرهاى بین راه (مانند قم و نیشابور) از امامرضا(ع) و ظهور کرامات و معجزات فراوان از آن حضرت. 7. استقبال مأمون از امام رضا (ع) و مراعات احترام آن حضرت و مقدم داشتن ایشان بر علویان و عباسیان. 8. وادار کردن امام رضا (ع)، توسط مأمون براى پذیرش ولایتعهدى. 9. پذیرفتن امام رضا (ع)، ولایتعهدىِ مأمون را مشروط بر عدم دخالت در امور کشوردارى، در سال 201 هجرى. 10. ضرب سکه بهنام امامرضا(ع) و خواندن خطبه بهنام آنحضرت، در منابر و محافل، و بزرگ آوازه نمودن مقام ایشان در شهرهاى مختلف اسلامى بهدستور مأمون. 11. تزویج ام حبیبه، دختر مأمون به امام رضا (ع) و نامزدىِ ام الفضل براى اماممحمد تقى (ع)، توسط مأمون عباسى. 12. دستور مأمون به مردم مبنى بر کنار گذاشتن بدعت عباسیان در پوشیدن لباس سیاه و تغییر آن به جامه سبز. 13. تشکیل جلسههاى مناظره امام رضا (ع) با رؤساى مذاهب وادیان (مسیحیت، یهودیت، صابئین، زرتشتى و...) درباره مسائل کلامى، به دستور مأمون. 14. انتقال مقر خلافت و تشکیلات حکومتىِ مأمون از مرو به بغداد به خواست امام رضا (ع). 15. خروج امام رضا (ع) به همراه مأمون، فضل بن سهل و تمامىِ دست اندر کاران حکومتى از مرو. 16. سوءقصد به فضل بن سهل و کشته شدن او در حمام سرخس، به توطئه مأمون، در سال 203 هجرى. 17. نصیحت امام رضا (ع) به مأمون در مراعات شؤونات دینى و مردمى. 18. حسد وکینه تدریجىِ مأمون به امام رضا (ع) و پنهان نگه داشتن آن. 19. مسمومیت و شهادت امام رضا (ع) به دستور پنهانىِ مأمون، در روز آخر صفر سال 203 هجرى. 20. سوگوارى و غمگین شدن ظاهرىِ مأمون در شهادت امام رضا (ع) و به خاکسپارى آن حضرت در کنار قبر هارون الرشید، در قریه سناباد، از دهستان نوقان (مشهد کنونى). جهل و نادانی و حماقت است. سئوال است، پس بپرسید. خداوند شما را رحمت کند زیرا در این امرچهار طایفه دارای اجر میباشند : آن پند و اندرزی است. تاریخ و سبب شهادت: آخر ماه صفر سال 203 هجرى به وسیله زهرى که مأمون عباسى در خراسان به آنحضرت خورانید. حضرت رضا (ع) در هنگام شهادتش، 55 ساله بود. خویش دستور داده بود تا ناخنهای دستش را بلند نگه دارد و بعد به او دستور داد تا دست خود را به زهر مخصوصی آلوده کند و در بین ناخنهایش زهر قرار دهد و اناری را با دستان زهرآلودش دانه کند و او دستور مأمون را اجابت کرد. مأمون نیز انار زهرآلوده را خدمت حضرت گذارد و اصرار کرد که امام ازآن انار تناول کنند. اما حضرت از خوردن امتناع فرمودند و مأمون اصرار کرد تا جاییکه حضرت را تهدید به مرگ نمود و حضرت به جبر, قدری از آن انار مسموم تناول فرمودند. بعد از گذشت چند ساعت زهر اثر کرد و حال حضرت دگرگون گردید و سرانجام پس از مبارزه و تلاش فراوان بر علیه خلافت بی عباس صبح روز بعد در سحرگاه روز 29 صفر سال 203 هجری قمری درسن 55 سالگی سر انجام به دست مأمون به شهادت رسید و در قریه سناباد دفن شد و مرقدش زیارتگاه مسلمانان پارسا و شیعیان جهان گشت.
کلمات حکمتآمیز امام رضا (ع)
امام فرمودند : دوست هرکس عقل اوست و دشمن هرکس
امام فرمودند : علم و دانش همانند گنجی میماند که کلید آن
1- سئوال کننده
2- آموزنده
3- شنونده
4- پاسخ دهنده
امام فرمودند : مهرورزی و دوستی با مردم نصف عقل است.
امام فرمودند : چیزی نیست که چشمانت آنرا بنگرد مگر آنکه در
امام فرمودند : نظافت و پاکیزگی از اخلاق پیامبران است.
در نحوه به شهادت رسیدن امام نقل شده است که مأمون به یکی از خدمتکاران
منابع:
1- منتهی الاامال
2- منتهی الاامال
3- سوره مریم آیه 30
4- عیون اخبارالرضا جلد 1 صفحه 21
5- اعلام الوری صفحه 314
6-اعلام الوری صفحه 315
7- اصول کافی جلد 6 صفحه 383
8- مناقب جلد 4 صفحه
By Ashoora.ir & Night Skin