سفارش تبلیغ
صبا ویژن


























فرهنگی ،مذهبی

دلایل وجوب خمس در روایات ائمّه علیهم السلام‏

خمس علاوه بر غنایم جنگى، در موارد یاد شده نیز واجب است:

1. معادن‏
محمد بن مسلم مى‏گوید: از امام باقر علیه السلام پرسیدم: آیا در معادن مس

     و آهن و روى، چیزى واجب هست؟ فرمود:
«علیها الخمس جمیعاً» در همه آنها پرداخت  یک پنجم  لازم است.

2. گنج‏
از مواردى که باید 1 پنجم آن را به مقام امامت و رهبرى‏ پرداخت، خمس گنج است.

عبیداللَّه بن على معروف به حلبى مى‏گوید: از امام صادق علیه السلام در مورد

گنج پرسیدم که چه مقدار از آن را باید پرداخت؟

3. جواهراتى که با غوّاصى به دست مى‏آید
چیزهاى ارزشمند که از ته دریا یا غوّاصى استخراج مى‏شود، مانند مروارید،

مرجان، باید خمس آنها پرداخت شود.
حلبى مى‏گوید: از امام صادق علیه السلام درباره مروارید که از طریق غوّاصى

     به دست مى‏آید پرسیدم، امام علیه السلام فرمود:
«علیه الخمس»،
1 پنجم آن را باید پرداخت.

4. زمینى که کافر ذمى از مسلمان بخرد
اگر کافر ذمى زمینى را از مسلمان بخرد، باید خمس آن را بپردازد.
ابوعبیده حذّاء مى‏گوید: از امام باقر علیه السلام شنیدم که فرمود: هرگاه

کافر ذمّى، زمینى را از مسلمان بخرد، باید 1پنجم آن را بپردازد.

5. مال حلال مخلوط به حرام‏
اگر مال حلال با حرام به طورى مخلوط شود که انسان نتواند آنها را از یکدیگر

تشخیص دهد و صاحب مال حرام و مقدار آن معلوم نباشد، باید خمس تمام

مال را به مقام امامت و رهبرى بپردازد.
حسن بن زیاد مى‏گوید: امام صادق علیه السلام فرمود: مردى خدمت

 امیرمؤمنان علیه السلام آمد و گفت: ثروتى را گرد آورده‏ام که حلال و

حرام آن را از هم نمى‏شناسم. حضرت فرمود:
أخْرِج الخمس من ذلک المال، فانّ اللَّه عزّ وجلّ قد رضى من المال بالخمس

 واجتَنِبْ ما کان صاحبُهُ یُعْلَم.
امیرمؤمنان علیه السلام فرمود: 1پنجم آن را بپرداز،

و خدا به 1پنجم آن راضى مى‏شود، وهر مالى که صاحبش

 را مى‏شناسى به خود او باز گردان.

6. درآمدهاى کسب و تجارت‏
هرگاه انسان، از طریق تجارت یا صنعت یا دیگر تلاش‏هاى اقتصادى،

 مالى به دست آورد، چنانچه سودى که از آن حاصل شده از هزینه‏هاى

 سالانه او و کسانى که‏ متکفل هزینه زندگى آنهاست، زیاد بیاید،

 1پنجم  مازاد آن را باید به امام بپردازد.
امام باقر علیه السلام و خمس درآمدها
ابوبصیر از امام باقر علیه السلام نقل مى‏کند که آن حضرت فرمود:

«لا یحلّ لأحد أن یشترى من الخمس شیئاً حتى یصل إلینا حقنا»
؛ «براى کسى حلال نیست که از خمس چیزى را بخرد، مگر آنکه حق ما به ما برسد.»
در حدیث دیگرى ابوبصیر مى‏گوید، از امام باقر علیه السلام شنیدم

که مى‏فرمود: «من اشترى شیئاً من الخمس لم یعذره اللَّه اشترى ما لا یحلّ له
؛ هر کس چیزى از خمس را بخرد، خدا او را نمى‏بخشد، او چیزى را

 خریده که برایش حلال نیست.»
اطلاق حدیث، شامل هر چیزى که در او پرداخت خمس واجب باشد،

 را دربرمى‏گیرد، خواه از غنائم جنگى باشد یا از گنج یا از معادن و غیره.
امام صادق علیه السلام و خمس درآمدها
ابوبصیر مى‏گوید به امام صادق علیه السلام درنامه‏اى نوشتم:
گاهى به انسان هدیه‏اى مى‏رسد که قیمت آن 2000 درهم یا کمتر یا

 بیشتر است، آیا پرداخت خمس آن واجب است؟
حضرت در پاسخ نوشت: «الخمس فى ذلک» (باید   1 پنجم  آن را بپردازد).
باز به حضرت نوشتم: مردى باغ میوه‏اى دارد، خانواده‏اش از میوه آن باغ

مى‏خورند وبخشى هم ازآن به فروش مى‏رسد، آیا در آن خمس هست؟

 فرمود: آن چه را که مى‏خورند، از هزینه زندگى است و خمس ندارد،

اما آنچه مى‏فروشند، خمس دارد.

امام کاظم (ع) و خمس درآمدها

امام کاظم علیه السلام و خمس درآمدها
سماعه مى‏گوید: از امام کاظم علیه السلام درباره خمس سؤال کردم،

در پاسخ فرمود: «فى کلّ ما أفاد الناس من قلیل أو کثیر»، در کلیه

درآمدها خواه کم و خواه زیاد خمس باید پرداخت شود.

حماد بن عیسى با یک واسطه از امام کاظم علیه السلام نقل مى‏کند که فرمود:


«الخمس من خمسة أشیاء: من الغنائم والغوص و الکنوز والمعادن والملاحة ...».

«خمس در پنج مورد واجب است: 1. غنائم، 2. غوّاصى3. گنج، 4. معادن، 5. کشتیرانى.»
،
حضرت در اینجا به یک مورد از درآمد کسب که همان کشتیرانى است اشاره کرده

 و این نشانه آن است که خمس‏ بر مطلق درآمدها تعلق مى‏گیرد.


عمران بن موسى از امام کاظم علیه السلام نقل مى‏کند: قرأت علیه آیة الخمس،

 فقال: ما کان للَّه‏فهو لرسوله وماکان لرسوله فهو لنا، ثم قال: واللَّه لقد یسّر اللَّه

 على المؤمنین أرزاقهم بخمسة دراهم جعلوا لربّهم واحداً وأکلوا أربعة حلالًا».

«من آیه خمس را بر آن حضرت خواندم، فرمود: آنچه که براى خداست، از آنِ

 رسول است و آنچه که از آنِ رسول است براى ما است. خدا در کار روزى بر

 مؤمنان آسان گرفته، و در هر پنج درهم، تنها یک درهم بر آنها واجب ساخته و

 چهارتاى دیگر را بر آنان حلال نموده است.»
لفظ «أرزاقهم» (روزى‏هاى مردم) نشانه آن است که مقصود، مطلق درآمد

است، زیرا روزى‏هاى مردم، منحصر به غنایم جنگى نبوده است.
از این گذشته، غنایم جنگى از آنِ جهادگران است، نه همه مردم، و سخن

 حضرت با مردم است و لذا در ذیل حدیث مى‏فرماید: افرادى مى‏توانند به این

 قانون عمل کنند که خدا قلب آنان را براى عمل به شریعت امتحان کرده باشد.



نوشته شده در یکشنبه 93 تیر 29ساعت ساعت 12:7 عصر توسط مشتعلی| نظر بدهید

مرجع دریافت قالبها و ابزارهای مذهبی
By Ashoora.ir & Night Skin